สำหรับเด็กอายุ 10 เดือน

 

   อาหารและโภชนาการ พัฒนาการด้านร่างกาย พัฒนาการด้านสติปัญญาและภาษา พัฒนาการด้านอารมณ์และจิตใจ พัฒนาการด้านสังคม ประโยชน์ของกิจกรรมเดี่๋ยว ประโยชน์ของกิจกรรมกลุ่ม ตัวอย่างกิจกรรมเสริมประสบการณ์ ตัวอย่างกิจกรรมส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรม นิทานที่เหมาะสม เพลงที่เหมาะสม น้ำหนัก ส่วนสูง IQ EQ EF ตารางกิจกรรมในการส่งเสริมพัฒนาการเด็ก เฝ้าระวัง DSPM

 

   สำหรับเด็กวัย 10 เดือน ซึ่งอยู่ในช่วงวัยทารกปลาย (Infant: 6-12 เดือน) ถือเป็นช่วงเวลาสำคัญในการวางรากฐานของพัฒนาการรอบด้าน โดยรายละเอียดต่าง ๆ แบ่งออกเป็นหัวข้อดังนี้:

 

🍚 อาหารและโภชนาการ

  • อาหารหลัก: ยังคงกินนมแม่หรือนมผสมเป็นหลัก ควบคู่กับอาหารเสริม (วัย 2)
  • อาหารเสริม: ควรให้อาหารบดละเอียดหรือบดหยาบขึ้น เช่น ข้าวบด ผักบด เนื้อสัตว์ ไข่แดง ฟักทอง กล้วย น้ำซุป
  • มื้ออาหาร: วันละ 3 มื้อหลัก และ 1-2 มื้อว่าง
  • ระวัง: หลีกเลี่ยงอาหารชิ้นใหญ่ แข็ง เหนียว เช่น ถั่วทั้งเม็ด องุ่น แครอทดิบ

 

🧍‍♂️ พัฒนาการด้านร่างกาย

  • คลานได้คล่อง บางคนอาจเริ่มยืนเกาะเดิน
  • หยิบจับสิ่งของด้วยนิ้วโป้งและนิ้วชี้ได้ (pincer grasp)
  • เริ่มส่งของจากมือหนึ่งไปอีกมือ
  • น้ำหนักโดยเฉลี่ย: ประมาณ 9-10 กก.
  • ส่วนสูงโดยเฉลี่ย: ประมาณ 72-76 ซม.

 

🧠 พัฒนาการด้านสติปัญญาและภาษา

  • ฟังคำพูดง่าย ๆ และตอบสนอง เช่น “ไม่เอา” หรือ “บ๊ายบาย”
  • เริ่มเลียนเสียงหรือคำง่าย ๆ เช่น “ม่าม้า ป่าป๊า”
  • เข้าใจคำสั่งง่าย ๆ แม้ยังพูดไม่ได้

 

💖 พัฒนาการด้านอารมณ์และจิตใจ

  • เริ่มแสดงความรู้สึก เช่น ร้องเมื่อแม่ไม่อยู่ ดีใจเมื่อเห็นพ่อแม่
  • เริ่มมีอารมณ์ผูกพันกับผู้ดูแล
  • มีอารมณ์แปรปรวนรวดเร็ว แต่ยังควบคุมอารมณ์ไม่เป็น

 

👶 พัฒนาการด้านสังคม

  • สนใจคนรอบข้างและเลียนแบบพฤติกรรม
  • ยิ้ม หัวเราะง่ายเมื่อมีคนเล่นด้วย
  • เริ่มมีพฤติกรรมเรียกร้องความสนใจ

 

🧩 ประโยชน์ของกิจกรรมเดี่ยว

  • พัฒนาความมั่นใจและความเป็นตัวของตัวเอง
  • กระตุ้นสมาธิและการจดจ่อ
  • ส่งเสริมการเรียนรู้ตามจังหวะของตนเอง

 

👥 ประโยชน์ของกิจกรรมกลุ่ม

  • ส่งเสริมทักษะการเข้าสังคม
  • เรียนรู้การรอคอย การแบ่งปัน
  • พัฒนาการเลียนแบบและทักษะสื่อสาร

 

ตัวอย่างกิจกรรมเสริมประสบการณ์

  • เล่นของเล่นที่มีเสียงหรือสีสัน
  • เล่นบล็อกไม้ขนาดใหญ่
  • คลานลอดอุโมงค์ยาง โยนบอล
  • จับสิ่งของต่างเนื้อสัมผัส เช่น ผ้า ผิวเรียบ ผิวหยาบ

 

🌱 ตัวอย่างกิจกรรมส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรม

  • ฟังนิทานที่สอนความเมตตา เช่น ช่วยเพื่อน สัตว์น้อย
  • สอนให้ลูบเบา ๆ แสดงความอ่อนโยนกับตุ๊กตาหรือเพื่อน
  • ใช้คำพูดสุภาพ เช่น “ขอบคุณ” “ขอโทษ” แบบซ้ำ ๆ

 

📖 นิทานที่เหมาะสม

  • นิทานภาพสั้น ๆ มีภาพประกอบชัดเจน เช่น
    • “กระต่ายกับเต่า”
    • “ลูกหมูน้อยสามตัว”
    • “แมวกับหนู”
    • นิทานสัตว์ที่มีพฤติกรรมง่าย ๆ และจบด้วยบทเรียน

 

🎶 เพลงที่เหมาะสม

  • เพลงเสริมพัฒนาการ เช่น
    • เพลง “จับปูดำ”
    • เพลง “ช้าง ช้าง ช้าง”
    • เพลง “โยกเยกเอย”
    • เพลง “แม่หมีกอดลูกหมี”
    • เพลงมีจังหวะช้าและซ้ำง่าย

 

🧠 IQ / EQ / EF

  • IQ (เชาวน์ปัญญา): พัฒนาด้านความจำ การเรียนรู้สิ่งใหม่ผ่านประสาทสัมผัส
  • EQ (อารมณ์): การยิ้มตอบสนอง การรู้จักคนคุ้นเคย
  • EF (Executive Functions): เริ่มต้นฝึก EF ด้วยกิจวัตรประจำวัน เช่น การรอคอย การทำตามกิจกรรมง่าย ๆ ซ้ำ ๆ

 

📅 ตารางกิจกรรมส่งเสริมพัฒนาการเด็ก (ตัวอย่าง)

เวลา

กิจกรรม

07:00

ตื่นนอน/อาบน้ำ/ดื่มนม

08:00

เล่นอิสระ – ของเล่นเสริมพัฒนาการ

09:00

อาหารเช้า

09:30

กิจกรรมกลุ่ม – เพลง นิทาน เกมจับคู่

10:30

นอนกลางวัน

12:00

อาหารกลางวัน

13:00

เล่นเดี่ยว – สัมผัสผิว/รูปทรงต่าง ๆ

14:00

ฟังนิทาน/ฟังเพลงเบา ๆ

15:00

นอนหลับบ่าย

16:30

อาหารว่าง

17:00

เล่นกลางแจ้ง / คลานเล่น

18:00

กลับบ้าน / ดื่มนม / เข้านอน

 

🔍 การเฝ้าระวังพัฒนาการ (DSPM: Developmental Surveillance and Promotion Manual)

ตามคู่มือ DSPM เด็กอายุ 9-12 เดือน ควรมีพัฒนาการดังนี้:

  • กล้ามเนื้อมัดเล็ก: ใช้นิ้วชี้กับนิ้วโป้งหยิบของได้
  • กล้ามเนื้อมัดใหญ่: คลาน เกาะยืน
  • ภาษา: ทำตามคำสั่งง่าย ๆ ได้ เช่น โบกมือ บ๊ายบาย
  • สังคม: ยิ้มให้คนรู้จัก แสดงความผูกพัน

หากพบว่าเด็กยังไม่สามารถทำตามพัฒนาการพื้นฐาน ควรปรึกษาแพทย์หรือนักพัฒนาการเด็ก