สำหรับเด็กอายุ 1 ปี
อาหารและโภชนาการ พัฒนาการด้านร่างกาย พัฒนาการด้านสติปัญญาและภาษา พัฒนาการด้านอารมณ์และจิตใจ พัฒนาการด้านสังคม ประโยชน์ของกิจกรรมเดี่๋ยว ประโยชน์ของกิจกรรมกลุ่ม ตัวอย่างกิจกรรมเสริมประสบการณ์ ตัวอย่างกิจกรรมส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรม นิทานที่เหมาะสม เพลงที่เหมาะสม น้ำหนัก ส่วนสูง IQ EQ EF ตารางกิจกรรมในการส่งเสริมพัฒนาการเด็ก เฝ้าระวัง DSPM
ลักษณะการพัฒนาเด็กวัย 1 ปีแบบองค์รวม พร้อมกิจกรรมและตัวอย่างต่าง ๆ ที่เหมาะสม รวมถึงแนวทางเฝ้าระวังและส่งเสริมพัฒนาการ:
👶 พัฒนาการเด็กวัย 1 ปี
- อาหารและโภชนาการ
- อาหารหลัก: ข้าวบดหยาบ อาหารนิ่ม ๆ เช่น ต้มจืด ไข่ตุ๋น ผักนึ่ง
- อาหารว่าง: ผลไม้บด กล้วย ขนมปังปิ้งนิ่ม
- นม: ยังคงดื่มนมแม่หรือนมผงควบคู่อาหาร 3 มื้อ
- ไม่แนะนำ: ขนมหวานจัด น้ำผึ้ง อาหารแข็ง ก้าง หรือของกลืนยาก
- พัฒนาการด้านร่างกาย
- ยืนได้เอง เดินเกาะ เดินเตาะแตะ
- หยิบจับของชิ้นเล็กได้ดี ใช้นิ้วชี้ชี้สิ่งต่าง ๆ
- เล่นโยนลูกบอลหรือใส่ของลงภาชนะ
- พัฒนาการด้านสติปัญญาและภาษา
- เข้าใจคำง่าย ๆ เช่น “มา” “ไม่”
- เรียก “พ่อ” “แม่” ได้
- เริ่มเลียนแบบเสียง/คำ
- พัฒนาการด้านอารมณ์และจิตใจ
- เริ่มแสดงความต้องการ
- แยกแยะคนแปลกหน้าได้
- แสดงความโกรธ กลัว รัก แบบตรงไปตรงมา
- พัฒนาการด้านสังคม
- เล่นกับผู้ใหญ่หรือเด็กคนอื่นแบบขนาน
- เลียนแบบการกระทำง่าย ๆ เช่น โบกมือ บ๊ายบาย
- ตอบสนองต่อการชมเชย
🧩 ประโยชน์ของกิจกรรม
- ประโยชน์ของกิจกรรมเดี่ยว
- ส่งเสริมสมาธิ ความมั่นใจ
- ฝึกการแก้ปัญหาด้วยตนเอง
- ประโยชน์ของกิจกรรมกลุ่ม
- ฝึกการเข้าสังคม
- เรียนรู้การแบ่งปันและรอคอย
- เสริมพฤติกรรมเลียนแบบที่ดี
🎨 ตัวอย่างกิจกรรมเสริมประสบการณ์
- เล่นของเล่นที่มีเสียง สี รูปทรง
- วาดภาพด้วยนิ้วมือ
- เดินบนพื้นสัมผัสต่าง ๆ
- เล่นทราย เล่นน้ำ
🧠 ตัวอย่างกิจกรรมส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรม
- เล่นบทบาทสมมุติ “แบ่งขนม” หรือ “ช่วยแม่”
- ฟังนิทานที่มีการสอนพฤติกรรมดี ๆ เช่น การช่วยเหลือ แบ่งปัน
📚 นิทานและเพลงที่เหมาะสม
- นิทาน
- นิทานคำคล้องจอง เช่น “หนูนิดไม่ดื้อ”
- นิทานภาพเกี่ยวกับครอบครัว สัตว์
- เพลง
- เพลงที่มีท่าทางประกอบ เช่น “เป็ดอาบน้ำในคลอง” “มดตัวน้อยตัวนิด”
- เพลงกล่อมเด็ก เช่น “นกขมิ้น” “เจ้านกกาเหว่า”
📏 น้ำหนัก ส่วนสูง มาตรฐานเด็ก 1 ปี (โดยประมาณ)
เพศ | น้ำหนัก (กก.) | ส่วนสูง (ซม.) |
ชาย | 9.2 ± 1.1 | 75.7 ± 2.8 |
หญิง | 8.5 ± 1.0 | 74.0 ± 2.9 |
🧠 ด้านสติปัญญาและอารมณ์
- IQ: ยังไม่สามารถวัดได้ชัดเจน แต่สามารถกระตุ้นผ่านกิจกรรมการเล่น
- EQ: ฝึกผ่านการตอบสนองความต้องการด้วยความรัก สร้างความมั่นคง
- EF (Executive Function):
- ฝึก EF เบื้องต้น เช่น การรอคอย, การแก้ปัญหาเบื้องต้น, การควบคุมอารมณ์
📅 ตารางกิจกรรมในการส่งเสริมพัฒนาการ
เวลา | กิจกรรม |
07:00 | ตื่นนอน อาบน้ำ ดื่มนม |
08:00 | กินอาหารเช้า |
09:00 | เล่นกิจกรรมกลุ่ม/กลางแจ้ง |
10:00 | ฟังนิทาน/ร้องเพลง |
11:00 | กินอาหารกลางวัน |
12:00-14:00 | นอนกลางวัน |
14:30 | เล่นของเล่นเสริมพัฒนาการ |
15:30 | อาหารว่าง/ผลไม้ |
16:00 | เล่นอิสระ |
17:00 | อาบน้ำ ร้องเพลง/นิทาน |
18:00 | กินข้าวเย็น |
19:00 | เวลาครอบครัว |
20:00 | นอน |
🔍 เฝ้าระวังพัฒนาการ (DSPM: Developmental Surveillance and Promotion Manual)
ด้านที่ต้องเฝ้าระวัง
- เด็กไม่สามารถยืนเกาะหรือเดินเตาะแตะ
- ไม่ตอบสนองเสียงเรียก
- ไม่สามารถหยิบของใส่ภาชนะ
- ไม่มีการสบตาหรือเลียนแบบพฤติกรรมผู้ใหญ่
หากพบพฤติกรรมเหล่านี้ ควรปรึกษากุมารแพทย์