สำหรับเด็กอายุ 3 ปี
ข้อมูลและแนวทางแบบครบถ้วนที่คุณสามารถใช้ดูแลและส่งเสริมพัฒนาการเด็กอายุ 3 ปี:
✅ อาหารและโภชนาการ
- อาหารหลัก 3 มื้อ + 2 มื้อว่าง (เช้า-กลางวัน-เย็น, ว่างเช้า-ว่างบ่าย)
- ปริมาณโดยประมาณ:
- ข้าว ½ – 1 ทัพพี/มื้อ
- เนื้อสัตว์ 1-2 ช้อนโต๊ะ/มื้อ
- ผัก 2-3 ช้อนโต๊ะ
- ผลไม้ ½ – 1 ถ้วย/มื้อ
- นมวันละ 2-3 แก้ว (ควรเป็นนมรสจืด)
- หลีกเลี่ยงน้ำตาล เกลือ และอาหารแปรรูป
✅ พัฒนาการด้านร่างกาย
- วิ่ง เดินขึ้นลงบันไดได้
- ปีนป่าย เตะลูกบอล กระโดด 2 เท้า
- ใช้กรรไกร ตัดกระดาษง่ายๆ ได้
- วาดรูปวงกลมหรือขีดเส้นได้
กิจกรรมแนะนำ:
- วิ่งกระสอบ, เดินทรงตัวบนเส้น, เตะลูกบอล, ปีนป่าย
✅ พัฒนาการด้านสติปัญญาและภาษา
- เริ่มตั้งคำถาม “ทำไม?”
- พูดประโยคยาว 4-5 คำ
- รู้จักสี รูปทรงพื้นฐาน
- จดจำเพลงหรือนิทานสั้นๆ ได้
กิจกรรมแนะนำ:
- อ่านนิทาน ถาม-ตอบ
- เกมจับคู่ภาพเหมือน
- เล่นบทบาทสมมุติ
✅ พัฒนาการด้านอารมณ์และจิตใจ
- มีอารมณ์หลายแบบ เช่น อาย อิจฉา กลัว
- ต้องการการยอมรับและคำชม
- อารมณ์ยังขึ้นลงเร็ว ควบคุมตัวเองได้น้อย
กิจกรรมแนะนำ:
- เล่านิทานแสดงอารมณ์
- เล่นตุ๊กตาแสดงความรู้สึก
- วาดภาพเล่าเรื่องความรู้สึก
✅ พัฒนาการด้านสังคม
- เล่นกับเพื่อนมากขึ้น แบ่งของได้บ้าง
- มีบทบาทในกลุ่ม เช่น เป็นพ่อแม่ ลูก
- ลอกเลียนพฤติกรรมผู้ใหญ่
กิจกรรมกลุ่ม:
- เล่นขายของ
- เล่นบทบาทสมมุติ
- ร้องเพลง/เต้นร่วมกัน
✅ ประโยชน์ของกิจกรรมเดี่ยว
- เสริมสมาธิ ความมั่นใจ
- เรียนรู้ตามจังหวะตนเอง
- พัฒนา EF (ความจำทำงาน, ควบคุมตนเอง)
ตัวอย่าง: ระบายสี เล่นบล็อก ต่อจิ๊กซอว์
✅ ประโยชน์ของกิจกรรมกลุ่ม
- ฝึกการรอคอย การแบ่งปัน
- พัฒนาทักษะสื่อสาร
- เรียนรู้กฎกติกา
ตัวอย่าง: ร้องเพลงกลุ่ม เกมส่งของ เล่นบทบาทสมมุติ
✅ ตัวอย่างกิจกรรมเสริมประสบการณ์
ด้าน | กิจกรรม |
ร่างกาย | เดินทรงตัว, เตะบอล, โยคะเด็ก |
ภาษา | เล่านิทาน, เกมเล่านิทานต่อ |
สติปัญญา | เกมจับคู่, เลขนับของ |
อารมณ์ | วาดภาพอารมณ์, ฟังเพลงเบาๆ |
สังคม | เล่นขายของ, เล่นบทบาท |
✅ ตัวอย่างกิจกรรมส่งเสริมคุณธรรม
- ฟังนิทานเรื่อง “แบ่งปัน”
- ช่วยเพื่อนเก็บของเล่น
- ขอบคุณ/ขอโทษ/กล่าวสวัสดี
✅ นิทานที่เหมาะสม
- “หนูอยากรู้ว่า…”
- “กบเลือกสี”
- “กระต่ายกับเต่า”
- “นิทานธรรมะสำหรับเด็ก” (สั้น เข้าใจง่าย)
✅ เพลงที่เหมาะสม
- เพลงช้าง
- เพลงจับมือกัน
- เพลงแม่ไก่ใจดี
- เพลงเก็บของ
- เพลงทักทาย
✅ น้ำหนัก – ส่วนสูง (เด็กหญิง/ชาย อายุ 3 ปี)
- น้ำหนักเฉลี่ย: 13 – 15 กก.
- ส่วนสูงเฉลี่ย: 95 – 100 ซม.
(ขึ้นกับปัจจัยเฉพาะบุคคล)
✅ มาตรฐานด้านพัฒนาการ (DSPM)
- ตรวจสอบ 4 ด้าน: ร่างกาย-กล้ามเนื้อ, การรู้คิด, ภาษา, สังคม
- หากล่าช้า 2 ด้าน ควรพบแพทย์
✅ IQ, EQ, EF
- IQ: คิดเชิงเหตุผล จำ จับคู่ จัดกลุ่ม
- EQ: แยกแยะอารมณ์ รอได้ ควบคุมตัวเอง
- EF (Executive Functions):
- จดจำคำสั่ง
- เริ่มต้นและจบกิจกรรม
- ยืดหยุ่นความคิด
✅ ตารางกิจกรรมพัฒนาการ (ตัวอย่างวันธรรมดา)
เวลา | กิจกรรม |
07.00 | อาบน้ำ แต่งตัว |
08.00 | กินอาหารเช้า |
09.00 | กิจกรรมกล้ามเนื้อใหญ่ (วิ่ง/ปีน) |
10.00 | เล่านิทาน+กิจกรรมกลุ่ม |
11.00 | อาหารกลางวัน |
12.00 | พักผ่อนกลางวัน |
14.00 | กิจกรรมเสริม EF (งานบ้าน) |
15.00 | กินอาหารว่าง |
16.00 | เล่นอิสระ+เล่นกับเพื่อน |
17.00 | กลับบ้าน |
✅ กิจกรรมการเรียนรู้
- ภาษาไทย: เรียนพยัญชนะ ก-ฮ, ฝึกออกเสียง, เล่นเกมคำ
- คณิตศาสตร์: นับ 1-10, แยกสี-รูปทรง, เรียงลำดับ
- ภาษาอังกฤษ: สี, ตัวอักษร, เพลง A-Z, คำศัพท์สัตว์/ผลไม้
- ปัญหาเชาว์: เกมจับคู่, เกมหาเงา, เกมหาความแตกต่าง
✅ กิจกรรม EF
- เกมเล่นตามคำสั่ง (Simon Says)
- วางแผนเรียงลำดับภาพ
- เกมทำตามลำดับ (การ์ดกิจกรรม)
- เก็บของให้ถูกที่
✅ งานบ้าน และการดูแลตัวเอง
- เก็บของเล่น
- ใส่รองเท้าเอง
- ล้างมือก่อนกิน
- ช่วยหยิบของง่ายๆ