สำหรับเด็กอายุ 4 เดือน

 

   อาหารและโภชนาการ พัฒนาการด้านร่างกาย พัฒนาการด้านสติปัญญาและภาษา พัฒนาการด้านอารมณ์และจิตใจ พัฒนาการด้านสังคม ประโยชน์ของกิจกรรมเดี่๋ยว ประโยชน์ของกิจกรรมกลุ่ม ตัวอย่างกิจกรรมเสริมประสบการณ์ ตัวอย่างกิจกรรมส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรม นิทานที่เหมาะสม เพลงที่เหมาะสม น้ำหนัก ส่วนสูง IQ EQ EF ตารางกิจกรรมในการส่งเสริมพัฒนาการเด็ก เฝ้าระวัง DSPM

 

✅ อาหารและโภชนาการ

  • นมแม่ เป็นอาหารหลักที่ดีที่สุด (หากไม่สามารถให้ได้ ให้ใช้นมผงสูตรทารก)
  • ยัง ไม่ควรเริ่มอาหารเสริม จนกว่าจะครบ 6 เดือน (ยกเว้นตามแพทย์แนะนำ)
  • ให้กินนมแม่/นมผง 6–8 มื้อต่อวัน

🧠 พัฒนาการด้านร่างกาย

  • ชันคอได้ดี ขณะนอนคว่ำ
  • ขยับแขนขาได้แรงขึ้น
  • เริ่มพลิกตัวจากหงายเป็นคว่ำ
  • น้ำหนักเฉลี่ย: ชาย 6.4 กก. | หญิง 5.8 กก.
  • ส่วนสูงเฉลี่ย: ชาย 62 ซม. | หญิง 60 ซม.

🗣️ พัฒนาการด้านสติปัญญาและภาษา

  • หันตามเสียง
  • ส่งเสียงอ้อแอ้ ตอบสนองเสียงพูดของผู้ใหญ่
  • เริ่มเลียนเสียงง่ายๆ

💖 พัฒนาการด้านอารมณ์และจิตใจ

  • ยิ้ม หัวเราะเมื่อเล่นด้วย
  • แสดงความพอใจ/ไม่พอใจ
  • จดจำคนคุ้นเคยได้บ้าง

👥 พัฒนาการด้านสังคม

  • จ้องหน้า-สบตา
  • ตอบสนองคนรอบข้างด้วยรอยยิ้ม เสียง
  • เริ่มแสดงความผูกพันกับผู้ดูแลหลัก

🎯 ประโยชน์ของกิจกรรมเดี่ยว

  • เสริมสมาธิ การควบคุมตนเอง
  • ช่วยให้เรียนรู้การสำรวจด้วยตัวเอง
  • ฝึกการเคลื่อนไหวเฉพาะบุคคล

🤝 ประโยชน์ของกิจกรรมกลุ่ม

  • เรียนรู้การรอคอย การแบ่งปัน
  • กระตุ้นการพัฒนาทางอารมณ์และสังคม
  • เปิดโอกาสให้เลียนแบบพฤติกรรมบวก

📌 ตัวอย่างกิจกรรมเสริมประสบการณ์

  • แขวนของเล่นให้ดูแล้วผลักเบาๆ
  • จับมือลูบผิวสัมผัสต่างๆ
  • เล่นกระจก ให้เด็กมองหน้าตนเอง
  • พลิกคว่ำ-หงายโดยผู้ดูแลช่วย

🌱 ตัวอย่างกิจกรรมส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรม

  • พูดเสียงนุ่มนวล สื่อสารด้วยความรัก
  • เล่นอย่างอ่อนโยน ไม่กระตุ้นอารมณ์ลบ
  • ใช้ภาษากายอบอุ่นให้เด็กซึมซับความปลอดภัย

📚 นิทานที่เหมาะสม

  • หนังสือผ้าหรือพลาสติกเคลือบปลอดภัย
  • เน้นภาพใหญ่ สีสันสดใส เช่น:
    • นิทาน “แม่ไก่กับลูกเจี๊ยบ”
    • “หนูอยากกินกล้วย” (เล่มภาพไม่มีคำ)

🎵 เพลงที่เหมาะสม

  • เพลงเบาๆ มีจังหวะชัดเจน เช่น
    • เพลง “จ้ำจี้มะเขือเปาะ”
    • เพลง “โยกเยกเอย”
    • เพลงกล่อมเด็กพื้นบ้านภาคใต้/เหนือ/อีสาน

🧠 IQ, EQ, EF

  • IQ ยังวัดไม่ได้ตรงๆ แต่ส่งเสริมผ่านการพูดคุย เล่น
  • EQ: พัฒนาด้วยการตอบสนองทางอารมณ์อย่างมั่นคง
  • EF (Executive Function) เริ่มต้นจากการฝึกให้มีสมาธิ รับรู้ความรู้สึก เช่น การใช้ของเล่นชิ้นเดียวเล่นนานๆ

📅 ตารางกิจกรรมส่งเสริมพัฒนาการ (ตัวอย่าง)

เวลา

กิจกรรม

07.00

ตื่นนอน-ให้นม

08.00

อาบน้ำ ลูบสัมผัสเบาๆ

09.00

เล่นกระจก / ของเล่นเขย่า

10.00

นอนหลับ

12.00

ตื่น-ให้นม

13.00

ฟังเพลง / ดูภาพนิทาน

14.00

ฝึกนอนคว่ำเสริมกล้ามเนื้อ

15.00

นอนหลับ

17.00

พูดคุย เล่นเบาๆ ก่อนนอน

📋 การเฝ้าระวังพัฒนาการ (DSPM: Developmental Surveillance and Promotion Manual)

  • สังเกตการ ชันคอได้มั่นคงหรือไม่
  • หันตามเสียง/มองตามวัตถุได้หรือไม่
  • มีเสียงอ้อแอ้หรือไม่
  • ยิ้ม หัวเราะโต้ตอบได้หรือไม่
  • หากไม่ผ่านเกณฑ์ ควรพาไปพบแพทย์